“ကိုယ့္အေပၚမွာ ကိုယ့္ထက္မပိုရင္ေနပါေစ။ တူညီတဲ့ တုန္႔ျပန္မႈေလးေတာ့ရခ်င္မိတယ္။” အဲဒီ သီခ်င္းစာသားေလးလိုပဲ လူအမ်ားစုဟာ တပါးသူကို ကိုယ္ေပးတဲ့အတိုင္းအတာအေလ်ာက္ေတာ့ ျပန္ရခ်င္ၾကတယ္။ အျဖဴစင္ဆံုးနဲ႔ အႀကီးျမတ္ဆံုး ေမတၱာထားရွိသူေတြျဖစ္တဲ့ မိခင္ေတြကိုယ္တိုင္ေတာင္မွ မိမိသားသမီးေတြဆီက သိတတ္မႈဆိုတာေလးကို ေမၽွာ္လင့္တတ္ၾကတယ္။
တခ်ိဳ႕ေတြကေျပာတယ္။ တသက္လံုးေပးဆပ္ခ်စ္သြားႏိုင္တယ္တဲ့။ တသက္လံုး အေျပာနဲ႔အလုပ္ တထပ္တည္းညီႏိုင္တဲ့သူ ရွားပါတယ္။ “ငါကေတာ့ ခ်စ္လိုက္ရတာ။ သူကေတာ့ ရက္စက္လိုက္တာ ၊ လုပ္ရက္လိုက္တာ ၊ ေနႏိုင္လိုက္တာ” စသျဖင့္ေသာ ခံစားခ်က္ေတြကို ေန႔တိုင္း ၊ လတိုင္း ၊ ႏွစ္ရွည္ ခံစားသြားရမယ္ဆို ခံစားခ်က္ေတြနာလာတဲ့အခါ စိတ္ပါနာလာတယ္။ စိတ္နာလြန္းလို႔ စိတ္ကုန္သြားၿပီဆိုရင္ေတာ့ ဒီလူ႔အေပၚမွာ ယခင္က ခ်စ္ခဲ့တဲ့ခံစားခ်က္ဆိုတာေတြ သတိမရႏိုင္ေတာ့ဘူး။ တသက္လံုး ေပးဆပ္ခ်စ္သြားႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့စကားလည္း တသက္တာ မထိန္းသိမ္းႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ ဒါေတြက ကိုယ္ေပးသေလာက္ တူညီတဲ့တုန္႔ျပန္မႈ နည္းနည္းျဖစ္ျဖစ္ ၊ မ်ားမ်ားျဖစ္ျဖစ္ ျပန္ရခ်င္ၾကတာ လူ႔သဘာဝေလ။
ခ်စ္သူေတြအခ်င္းခ်င္း မေပါင္းဖက္ရေသးရင္ ကိုယ္ကပိုခ်စ္ရတဲ့သူျဖစ္ပါရေစေပါ့။ အၿမဲတမ္း ကိုယ္ကခ်ည္း အေလၽွာ့ေပးခ်စ္ေနရတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ခံျပင္းစိတ္ ၊ သိမ္ငယ္စိတ္ေတြ ဝင္လာပါၿပီ။ ဒီၾကားထဲ ပတ္ဝန္းက်င္ (ၾကားစကား)ရဲ႕ ေဝဖန္ေသြးထိုးစကားေတြ ပါလာရင္ေတာ့ ရွက္ရြ႔ံစိတ္ေတြပါ ဝင္လာႏိုင္တယ္။ ခ်စ္လို႔သာ သည္းခံေနတာ ၊ မာနစိတ္ကေလး အငံုရွိထားၿပီးသားသူ ၊ ကိုယ္တိုင္ကလည္း အရည္အခ်င္းျပည့္ဝသူေတြက တဖက္သတ္ခ်ည္း ေပးဆပ္ခ်စ္သြားမယ္ဆိုတဲ့အလုပ္ကို လုပ္ခဲပါတယ္။ သူတို႔စိတ္ထဲ တဘက္လူက ဘာမို႔လို႔ ကိုယ့္ကို ပစ္ပစ္ခါခါဆက္ဆံရသလဲ ၊ ဒီေလာက္လိုက္ေလ်ာျဖည့္စြမ္းေပးလ်က္က ေနႏိုင္တဲ့သူ ေနရစ္ေတာ့လို႔ စိတ္ကုန္တဲ့အခ်ိန္မွာ ေက်ာခိုင္းသြားႏိုင္တယ္။ မာနစိတ္ကေလးနဲ႔ သူ႔ထက္သာတဲ့သူကို ရွာတြဲျပၿပီး တဘက္လူစိတ္ထဲ ကလိကလိျဖစ္ေအာင္ လုပ္ျပမယ္။ အႏုိင္ရလိုစိတ္နဲ႔ တြဲ႐ံုတင္မက လက္ထပ္ယူသြားတာလည္း ျဖစ္ႏိုင္ေသးတယ္။
အခ်စ္ေရး ၊ အိမ္ေထာင္ေရးခ်ည္းပဲ ဒီလို တူညီတဲ့တုန္႔ျပန္မႈကို လိုခ်င္ၾကတာမဟုတ္ပါဘူး။ သူငယ္ခ်င္း ၊ မိတ္ေဆြ ၊ ေဆြမ်ိဳးအခ်င္းခ်င္း ၊ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္အခ်င္းခ်င္းေတြမွာလည္း သူတျပန္ ၊ ကိုယ္တျပန္ဆိုတာကို လိုလားတယ္။ ကိုယ္က အႀကိမ္ႀကိမ္ ကူညီခဲ့ေပမယ့္ ကိုယ္လိုအပ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ကူညီႏိုင္ရက္နဲ႔ မကူညီဘူးဆိုရင္ စိတ္ထဲမွာ ၿငိဳျငင္ေတးမွတ္ထားလိုက္ပါၿပီ။ ေနာင္သူအကူအညီေတာင္းလာတဲ့အခါမွာ အရင္ကလို သေဘာ႐ိုးနဲ႔ မကူညီႏိုင္ေတာ့ဘူးေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္အေပၚ ကူညီခဲ့ဖူးသူကို အခြင့္ႀကံဳတိုင္း ကိုယ္က ျပန္ကူညီဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
ျမန္မာေတြ မ႐ိုင္းတတ္ဘူးဆိုေပမယ့္ တခ်ိဳ႕ ႐ိုင္းတဲ့သူေတြကေတာ့ ႐ိုင္းကို႐ိုင္းတာပါ။ မသိတတ္တဲ့သူက သိကို မသိတတ္တာ။ ေျပာျပရင္ေတာင္ မသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္တဲ့သူေတြ ၊ ရယ္က်ဲက်ဲနဲ႔ အ႐ူးကြက္နင္းၿပီး ဘာမွမဟုတ္သလို ေပါ့ေပါ့ေတြး ၊ ေပါ့ေပါ့လုပ္သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ခံစားခ်က္ဆိုတာဟာ ထပ္ခါထပ္ခါ နာေအာင္ ကစားလို႔မရဘူး။ စိတ္မွတ္ရွိတဲ့သူတိုင္း ခံႏိုင္ရည္အတိုင္းအတာကိုယ္စီ ရွိၾကတယ္မဟုတ္လား။ ဒီသည္းခံႏိုင္ရည္ကို ေက်ာ္လြန္ေအာင္ လုပ္ခဲ့မိၿပီဆိုရင္ေတာ့ လူေကာင္းတစ္ေယာက္ ဆံုး႐ံႈးရေတာ့မွာေပါ့။
ပညာေရးဘက္မွာလည္း ေက်ာင္းသားမိဘက ရင္းရတဲ့ေငြ နဲ႔ အခ်ိန္တန္ေအာင္ အသိပညာေတြ တိုးတက္တာမ်ိဳး လိုလားသလို ဆရာေတြကလည္း ကိုယ္ေစတနာထား သင္ေပးတာနဲ႔တန္ေအာင္ တပည့္ေတြက ဂ႐ုတစိုက္သင္ယူၿပီး ႀကိဳးစားၾကတာမ်ိဳးကို လိုလားပါတယ္။ ေငြေပးထားတယ္ဆိုတဲ့အခ်ိဳးနဲ႔ ပညာကို တန္ဖိုးမထားလုပ္ျပမယ္ ၊ ဆရာရဲ႕ေစတနာနဲ႔ သင္ျပမႈကို အေလးမထားလုပ္မယ္ဆိုရင္ တကယ္ေစတနာထားတဲ့ဆရာဟာ ဒီလိုမိဘနဲ႔ ဒီလိုတပည့္မ်ိဳးဆီက ေငြေၾကးကို ေက်ာခိုင္းသြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒီအခါ ဆရာေကာင္း ဆံုး႐ံႈးရမွာေပါ့။ ေငြအသျပာေပးတိုင္း ေစတနာကို ဝယ္လို႔မရႏိုင္ဘူးေလ။ တကယ္ေစတနာေကာင္းတဲ့ဆရာ ၊ ဆရာမေတြဟာ ေငြအသျပာမ်က္ႏွာကို မၾကည့္ဘဲ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ သင္ယူလိုမႈ ၊ မိဘေတြရဲ႕ ေစတနာထက္သန္မႈဆိုတာေတြကိုၾကည့္ၿပီး အိတ္စိုက္သင္ေပးၾကတဲ့ ဆရာ ၊ ဆရာမေတြလည္း ဒီေခတ္ႀကီးထဲမွာ ရွိပါေသးတယ္။
စီးပြားေရးဘက္မွာဆိုရင္ ကိုယ္ရင္းသေလာက္ေတာ့ အရင္းျပန္ရခ်င္တယ္။ အခါခါမ႐ံႈးလိုၾကဘူး။ အျမတ္ရဖို႔ စီးပြားေရးလုပ္ၾကတာမဟုတ္လား။ ေဈးတန္းထဲ ေဈးဝင္ဝယ္ရင္ေတာင္ ကိုယ္ေပးတာထက္တန္ေအာင္ရဖို႔ ေဈးဆစ္တတ္ၾကတယ္။ ေဈးဆစ္လြန္းသူေတြေက်နပ္ေအာင္ ေဈးေလၽွာ့သလိုနဲ႔ အေလးခိုးထည့္လိုက္တာ သိရၿပီဆိုရင္ ေဈးဝယ္သူမွာ ေဒါသူပုန္ထၿပီေပါ့။ လူေတြဟာ ကိုယ္ေပးတာနဲ႔တန္ေအာင္ ရခ်င္ၾကတာ သဘာဝေလ။ ပိုရေလ ပိုေကာင္းေလလို႔ ေလာဘေလးစြက္တတ္တာလည္း လူ႔သဘာဝလို ျဖစ္ေနပါၿပီ။
ေနာက္ဆံုးမွာ သာသနာေရးျဖစ္တဲ့ သာသနာျပဳ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြဟာ ကိုယ္ရဲ႕ ပညာအား ၊ အခ်ိန္အားေတြရင္းၿပီး ေဟာျပ ၊ ေျပာျပၾကတယ္ဆိုေပမယ့္ တကယ္ တရားဘက္မွာ စိတ္သန္တဲ့သူကို ပိုတိုးၿပီး ေဟာျပ ၊ သင္ျပခ်င္ၾကတယ္။ ဟင္းအိုးေမႊတဲ့ေယာင္းမလို တရားနဲ႔အနီးကပ္ေနၿပီး တရားကို မသိသူေတြက်ေတာ့ ေဟာေျပာဆံုးမျပဳျပင္လို႔ မရၾကတာေတြရွိပါတယ္။ ဘုန္းႀကီးရဲ႕ ဒကာ ၊ ဒကာမ အရင္းထဲမွာတင္ ဘုန္းႀကီးေဟာသမၽွတရားေတြ အလြတ္နီးပါး အကုန္ရေနၾကေပမယ့္ ဒီတရားအတိုင္း လိုက္နာက်င့္သံုးႏိုင္တဲ့သူ ရွားႏိုင္ပါတယ္။ ဒါကို တရားေဟာပုဂၢိဳလ္ေတြ အသိဆံုးျဖစ္မွာပါ။
တခ်ိဳ႕ ဒကာ ၊ ဒကာမေတြက ဘုန္းႀကီးေဟာတဲ့တရားအတိုင္း လိုက္နာက်င့္သံုးၾကဖို႔ထက္ တရားေဟာေကာင္းတဲ့ ဘုန္းႀကီးေတြကို ပုဂၢိဳလ္ေရးၾကည္ညိဳရာက သဒၵါကၽြံေနၾကတာ ၊ ပညာကိုေလးစားရာက ပုဂၢိဳလ္ကို တြယ္မက္လာတာ ၊ ေနာက္ဆံုးမွာ ဒီပုဂၢိဳလ္ေနာက္ တေကာက္ေကာက္လိုက္ေနရတာကို ဂုဏ္တခုလို သာယာေနတာ ၊ ဆရာရင္း ၊ ဒကာရင္း ၊ ေဆြရင္းမ်ိဳးရင္းျဖစ္ရတာေတြကို မာန္တက္ေနၾကတာ စသျဖင့္ တရားနားေနၿပီး တရားနဲ႔ လားရာဆန္႔က်င္ေနသူေတြလည္း ရွိၾကပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ ဆရာရင္း ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြကိုယ္တိုင္က သူတို႔ကို ေဟာေျပာဆံုးမဖို႔ထက္ တကယ္တရားသိခ်င္ ၊ က်င့္ခ်င္တဲ့ တရားနာပရိသတ္ကိုပဲ ေဟာျပခ်င္ၾကတယ္။ ခၽြတ္လို႔မကၽြတ္သူေတြကို သူ႔ကံအတိုင္းထားလိုက္ၾကတာပါ။
လူေတြဟာ ကိုယ္ေပးသေလာက္ ကိုယ္ျပန္ရလိုၾကတယ္။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ကိုယ္ေပးတာထက္ ပိုရလိုၾကတယ္။ အနည္းဆံုးေတာ့ ကိုယ္ေပးတာကို အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ တုန္႔ျပန္မႈေလးေတာ့ ျပန္လိုခ်င္တယ္။ ထမင္းေကာင္း ၊ ဟင္းေကာင္း ပူပူေႏြးေႏြး ခ်က္ျပဳတ္ျပင္ဆင္ၿပီး ခူးခပ္ေကၽြးတဲ့ဇနီးဟာ သူ႔ကို အိမ္သားေတြက မကူခ်င္ရင္ေန “ဟင္းကေမႊးေနတာပဲ ၊ လက္ရာက စားေကာင္းလိုက္တာ ၊ ေက်းဇူးပဲ ၊ ဘာကူရဦးမလဲ” စတာေတြကို ၾကားလိုၾကပါတယ္။ မကူရင္ေနပါ။ “ဘယ္လိုဟင္းေတြခ်က္မွန္းမသိဘူး ၊ တခါလာလည္းဒါ ၊ ေနာက္တခါလာလည္းဒါ ၊ အရသာကဆိုးရြားလိုက္တာ” စသျဖင့္ေသာ စကားေတြ ၾကားရၿပီဆိုရင္ျဖင့္ ခ်က္ျပဳတ္ေကၽြးခ်င္စိတ္ ကုန္ခမ္းလာပါၿပီ။ ပင္လည္းပင္ပန္းေသးတယ္ ၊ အေျပာလည္းခံရေသးတယ္ဆိုရင္ ေန႔စဥ္ ၊ လစဥ္ ၊ ႏွစ္ရွည္ စိတ္ရွည္ရွည္ ခ်က္ျပဳတ္ေကၽြးေမြးတဲ့အလုပ္ကို မိခင္ေတြအျပင္ ဇနီးေတြက ေရရွည္မလုပ္လိုၾကပါဘူး။ ေခ်းမ်ားျငဴစူတဲ့ခင္ပြန္းကို အေျပာခံၿပီးျပဳစုဖို႔ထက္ သူ႔အႀကိဳက္ သူ႔ဘာသာသူ ထြက္စားေစလိုက္တာဟာ ေႏြးေထြးမႈပ်က္ျပယ္လာျခင္းအစမ်ား ျဖစ္ေနမလားေနာ္။
မိခင္ေတြက ကိုယ့္ဝမ္းနဲ႔လြယ္ေမြးထားတဲ့ ေသြးသားမို႔ သူတို႔ဘာေျပာေျပာ တသက္တာနီးပါး ခြင့္လႊတ္ေပးႏိုင္ေပမယ့္ သူစိမ္းေတြအတူေနတာမ်ိဳးျဖစ္တဲ့ ဇနီး ၊ ခ်စ္သူ ၊ သူငယ္ခ်င္းမိတ္ေဆြ ၊ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္အခ်င္းခ်င္းမွာေတာ့ ကိုယ္ေပးတာနဲ႔တူညီတဲ့ တုန္႔ျပန္မႈျပန္ရလိုၾကပါတယ္။ သူကၾကင္နာေလ ကိုယ္ကပိုျပဳစုယုယခ်င္ေလဆိုတာ မိန္းမသားေတြပါ။ ကိုယ္ေရာလက္ပါ မလုပ္ေပး ၊ မျပဳစုတတ္သည့္တိုင္ ဇနီးကို အၿမဲလို ခ်ီးမြမ္းေျပာဆိုတတ္သူ ၊ ဇနီးနဲ႔ သားသမီးကို ခင္တြယ္တဲ့ခင္ပြန္းကို ဇနီးမယားေတြက ပိုၿပီးတန္ဖိုးထား ၾကည္ညိဳၾကပါတယ္။ ဒီလင္ ၊ ဒီသားအတြက္ဆိုၿပီး မာန္တင္းလို႔ မေနမနား ပိုၾကိဳးစားျပဳစုေပးခ်င္ၾကတယ္။
တူညီတဲ့တုန္႔ျပန္မႈေလးေတြ မေပးမိလို႔ ၊ အႏိုင္လိုခ်င္ေဇာနဲ႔ ျငဴစူစကားေတြခ်ည္းပဲေျပာေနမိလို႔ ၊ ေပါ့ေရာ့သြားမွာစိုးစိတ္နဲ႔ အသိအမွတ္မျပဳတာေတြရွိေနလို႔ ၊ ေရာင့္တက္မွာစိုးစိတ္နဲ႔ အားေပးခ်ီးေျမႇာက္တာေတြ မလုပ္ဖူးလို႔ ၊ ဘာလို႔ ညာလို႔ဆိုတဲ့ စိတ္ထဲကအေၾကာင္းျပခ်က္ေတြေၾကာင့္ ကိုယ့္အနားရွိေနတဲ့ ကိုယ့္အေပၚအေကာင္းဆံုးလူေတြကို ဆံုး႐ံႈးရႏိုင္ပါတယ္။ သူ႔ေၾကာင့္ စိတ္ခ်မ္းသာ ၊ အဆင္ေျပမႈေတြ ခံစားရတယ္ဆိုရင္ သူ႔အေပၚမွာကိုယ္က တူညီတဲ့တုန္႔ျပန္မႈေလး ေပးမိပါရဲ႕လားလို႔ ေန႔စဥ္ျပန္သံုးသပ္မိမယ္ဆိုရင္ျဖင့္ ေပ်ာ္႐ႊင္တဲ့လူမႈဆက္ဆံေရးကို ထူေထာင္ႏိုင္ပါၿပီ။
ရတု (Burmesehearts.com)
